Veelgestelde vragen en handleidingen

Hieronder vindt u een aantal veelgestelde vragen over het Luchtmeetnet Flevoland. Staat uw vraag er niet tussen? Ga dan naar de pagina contact en stel uw vraag aan één van de projectpartners.

Handleidingen

Hieronder vindt u de handleidingen die u nodig heeft voor het werkend krijgen van uw fijnstofmeter.

Instructievideo

Hieronder vindt u een video die ook stap voor stap uitlegt hoe u de fijnstofmeter werkend krijgt. Deze video is wat beknopter dan de handleidingen. Wij adviseren ze allebei te gebruiken bij de het in elkaar zetten van uw meter en de video eerst één keer helemaal te kijken voor u begint.

Toon alle vragen Wat is het Luchtmeetnet Flevoland? Hoe zit het met mijn fijnstofmeter? Wat is fijnstof?

De uitleenvoorwaarden voor de Ohnics meter: Uitleencontract_Ohnics

De uitleenvoorwaarden voor de Burgerfijnstofmeter: UitleencontractFijnstofmeter

Het Luchtmeetnet Flevoland meet fijnstof met twee dezelfde meters in verschillende uitvoeringen:

  1. De Ohnics. Deze meter wordt geplaatst bij bedrijven, scholen en instellingen. Deze heeft een eigen modem en simkaart zodat er geen problemen zijn voor de beveiliging van het bedrijfsinternet. De meter publiceert de meetgegevens op het Ohnics platform.
  2. De SDS011. Deze meter wordt geplaatst bij inwoners. Deze maakt een verbinding met het privé internet. Er zijn geen risico’s voor datalekken via de meter. De meter publiceert de meetgegevens op het RIVM- dataplatform.

De fijnstofmeter zou anderhalf jaar probleemloos moeten functioneren. Daarna is er een kans dat de meter minder accuraat wordt. Na anderhalf jaar zal worden besloten wat er met de meters gebeurd. Wij nemen dan contact met u op.

De plek waar u uw fijnstofmeter ophangt moet voldoen aan de volgende voorwaarden:

  • Buiten. De fijnstofmeter moet buiten worden opgehangen.
  • Toegang tot stroom. De fijnstofmeter is constant aangesloten op de elektriciteit. De 3 fijnstofmeter heeft lange platte stroomkabel die in het pakketje zit kan makkelijk onder een gesloten raam door.
  • Tussen 2,5 en 3,5 meter hoog. Zorg dat de meter tussen de 2,5 en 3,5 meter hoog hangt.
  • Optioneel: Hang de meter droog onder een afdakje. Dit is geen vereiste, de fijnstofmeter is in principe waterdicht.

Heeft u vragen over fijnstof, hoe het in de lucht terechtkomt of wat het met de gezondheid doet. Op deze pagina vindt u de contactinformatie van het RIVM en de GGD. Zij kunnen u hier meer informatie over geven.

Heeft u een vraag over het meetnetwerk of over uw fijnstofmeter? Kijk eerst in de handleiding voor de installatie of het document met ‘Veelvoorkomende problemen en tips‘ Op deze pagina kunt u in contact komen voor hulp bij het aan de praat krijgen van uw meter. 

Dat uw fijnstofmeter het niet doet kan verschillende redenen hebben. De meest voorkomende reden is dat de fijnstofmeter geen connectie kan maken met uw WiFi-netwerk en daarom geen gegevens kan versturen. In het document ‘Veelvoorkomende vragen en tips‘ staat hoe u test of uw meter connectie maakt met uw WiFi-netwerk en hoe de installatie eventueel opnieuw doet. In het document ‘Handleiding instellen van uw WiFi op 2,4GH‘ staat hoe u tijdelijk de 5GHz bandbreedte van uw WiFi uitschakelt. Dit kan helpen bij de installatie.

Ook staan er tips voor het oplossen van verschillende andere veelvoorkomende problemen.

Daarnaast kunt ook kijken op het Samen Meten Forum van het RIVM. Hier staan veel antwoorden op veel voorkomende problemen met de meter. 

Nadat u uw meter hebt aangesloten wordt deze zichtbaar op de kaarten van Sensor Community en het RIVM. Als u bij de registratie van uw meter aanvinkt dat u niet uw exacte locatie wilt laten zien dan komt als een punt op de kaart te staan op een plek dicht bij uw huis, maar niet exact op de locatie van uw huis. 

Uw meter meet uitsluitend de concentraties fijnstof. 

De meter is niet nauwkeurig genoeg om te bepalen wat de bron is van de fijnstofconcentraties die worden gemeten. De meter constateert slechts dat deze concentratie fijnstof op een bepaalde tijd aanwezig is. De meetresultaten vormen dan ook geen juridische ondersteuningen voor het aantonen van de fijnstofuitstoot van bepaalde bronnen, hiervoor is specialistischer materiaal nodig.

De meter wordt aangesloten op de WiFi zodat deze de gemeten fijnstofwaarden kan registreren en versturen. Dit is nodig om een beeld te schetsen van de fijnstofwaarden gedurende over een langere periode. Hoe u uw meter aansluit op uw WiFi-netwerk vindt u in de installatiehandleiding of de instructievideo.

We hebben instructievideo gemaakt waarin we uitleggen hoe u uw fijnstofmeter op uw WiFi-netwerk aansluit. Wij hebben ook een installatiehandleiding waarin hetzelfde op een uitgebreidere manier wordt uitgelegd. We hebben ook een document met ‘Veelvoorkomende Vragen en Tips‘ gemaakt waarmee u verschillende WiFi problemen kunt oplossen. Één van deze oplossingen is het tijdelijk uitschakelen van de 5GHz banbreedte op uw WiFi-router. Hiervoor hebben we een speciale handleiding gemaakt. Deze vindt u hier.

We hebben instructievideo gemaakt waarin we uitleggen hoe u uw fijnstofmeter in elkaar zet. Wij hebben ook een installatiehandleiding waarin hetzelfde op een uitgebreidere manier wordt uitgelegd. In deze handleiding vindt u ook tips over het buiten ophangen van uw fijnstofmeter.

De meter wordt u gratis aangeboden door de projectpartners. Wel moet u tijdens het uitreiken van de fijnstofmeter een gebruiksovereenkomst tekenen waarin u aangeeft zorgvuldig met de fijnstofmeter te zullen omgaan en deze in bepaalde gevallen zult retourneren.

Uw fijnstofmeter geeft een beeld van de concentraties fijnstof (PM10 en PM2,5) in de directe omgeving waar deze hangt. Daarnaast meet uw fijsntofmeter ook de temperatuur en de luchtvochtigheid. Deze gegevens zijn nodig om een beter beeld te krijgen van het effect van temperatuur en luchtvochtigheid op de fijnstofconcentraties. 

De gemiddelde luchtkwaliteit in Flevoland voldoet aan de wettelijke regels voor de luchtkwaliteit. Bovendien is de luchtkwaliteit in Nederland in de afgelopen tien jaar verbeterd. Er zit ongeveer 25% minder fijnstof in de lucht dan in 1994. Dit komt doordat Nederland veel maatregelen heeft genomen om de uitstoot van fijnstof te verminderen. 

De Provincie Flevoland werkt hard aan het verminderen van de negatieve gezondheidseffecten door fijnstof. Provincies en gemeenten werken hierin samen in het Schone Lucht Akkoord. Wilt u meer weten over het Schone Lucht Akkoord? Klik hier. 

Naast wat de Provincie doet zijn er ook Europese normen en regels van de Wereldgezondheidsorganisatie waar Nederland zich aan moet houden. Wilt u hier meer over weten, klik dan hier. 

De lucht in Flevoland is over het algemeen schoon. Toch kan er op sommige momenten veel fijnstof in de lucht zitten. Extreme voorbeelden daarvan kennen we uit India en China, de smog. Zo erg is het in Nederland niet. De concentraties hangen sterk af van de uitstootbron, maar ook van het weer. Zonnige dagen, in zomer én winter, gaan vaak samen met een slechte(re) luchtkwaliteit. Op dit soort dagen is er meestal een hogedrukgebied en een zwakke wind uit (zuid)oostelijke richting. Die wind voert verontreinigde lucht aan uit de buurlanden.  

Blootstelling aan te hoge concentraties is niet goed voor de gezondheid, vooral voor mensen met onderliggende longklachten, zoals astma. Kortdurende blootstelling aan fijnstof kan leiden tot ziekenhuisopname van mensen voor hart- en vaatziekten of luchtwegaandoeningen. Langdurige blootstelling aan te hoge concentraties kunnen chronische ziektes, zoals COPD en hart- en vaatziekten verergeren. In het ergste geval kunnen mensen hier vroegtijdig door overlijden.  

GGD Flevoland en het RIVM doen onderzoek naar het effect van fijnstof op de gezondheid. Wilt u meer weten over deze onderzoeken? Klik dan hier. 

Fijnstofdeeltjes kunnen worden verdeeld in primaire fijnstofdeeltjes en secundaire fijnstofdeeltjes. Deze benaming zegt ook veel over hoe de deeltjes in de lucht belanden. 

  • Primaire fijnstofdeeltjes: Primair fijnstof komt rechtstreeks als stofdeeltjes in de lucht en ontstaan door slijtage, vermaling of wrijving. Het kunnen deeltjes uit de natuur zijn, afkomstig van bodemerosie, woestijnzand, vulkanische as. Ook menselijke activiteit stoot primair fijnstof uit. Bij de verbranding van fossiele brandstoffen als kolen, olie en gas komt primair fijnstof vrij. Ook bij wrijving, zoals slijtage van banden of bij het remmen of het vermalen van veevoer kan fijnstof vrijkomen. 
  • Secundaire fijnstofdeeltjes: Secundaire deeltjes ontstaan in de atmosfeer door chemische reacties uit gassen zoals ammoniak (NH3), zwaveldioxide (SO2), stikstofoxiden (NOx) of organische verbindingen. Er ontstaat fijnstof als deze stoffen zich hechten aan reeds bestaande deeltjes. 

Ruim de helft van het fijnstof in Nederland is van natuurlijke oorsprong. Het gaat daarbij om bijvoorbeeld zeezout en bodemstof. Menselijke activiteiten veroorzaken de andere helft. Het verkeer (weg en water) is de grootste bron van fijnstof, vooral door het gebruik van diesel. Het verkeer stoot zo’n 40% van het fijnstof uit. Daarin wordt ze op de voet gevolgd door de industrie die ongeveer evenveel uitstoot. Daarna volgt de landbouw die zo’n 23% van het fijnstof uitstoot. Ook komt een groot deel van de fijnstof in Nederland aanwaaien uit het buitenland. 

Wilt u meer weten over hoe fijnstof in de lucht belandt of wat de bronnen zijn. Kijk dan hier op de website van het TNO.  

Fijn stof is een verzamelnaam voor deeltjesvormige luchtverontreiniging die klein genoeg is om ingeademd te worden. Er wordt daarbij onderscheid gemaakt in verschillende fracties: PM10 en PM2,5 (fijnstof). De PM staat voor het Engelse Particulate matter. PM10 of PM2,5 geeft de grootte van de deeltjes aan. De fijnstofdeeltjes hebben respectievelijk een diameter van 10 en 2,5 micrometer hebben. 

Wilt u meer weten over fijnstofdeeltjes. Kijk dan hier op de website van het RIVM. 

Het aanmeldformulier voldoet aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). De door u gegeven informatie is alleen beschikbaar voor intern gebruik binnen de deelnemende partijen en wordt op uw verzoek volledig verwijderd. 

De metingen die uw fijnstofmeter naar de server stuurt zijn veilig en niet naar uw woonadres terug te leiden.

De aanmeldingen voor het ontvangen van een fijnstofmeter zijn op 16 september gesloten. Toch kunt u op dit moment nog steeds op verschillende manieren meedoen aan het Luchtmeetnet Flevoland:

  • U kunt zich hier aanmelden voor de nieuwsbrief. Hiermee wordt u periodiek op de hoogte gehouden van ontwikkelingen uit het project. In deze nieuwsbrief worden ook evenementen gedeeld die door het Luchtmeetnet worden georganiseerd en vrij toegankelijk zijn voor geïnteresseerden.
  • U kunt zich hier aanmelden om deel te nemen aan de Inwoners Advies Groep. In deze groep kunt u meepraten over de inrichting van het Luchtmeetnet Flevoland en de meetgegevens die uit het meetnet komt. 

Houdt deze website in de gaten om op de hoogte te blijven van het laatste nieuws rondom Luchtmeet Flevoland.

Dit project is een citizen science project. Dat betekent dat de input van Flevolanders belangrijk is. De partners in het project laten zich adviseren door de Inwoners Advies Groep. Deze groep is samengesteld uit Flevolanders die meepraten en adviseren over de inrichting van het meetnet en de meetgegevens die ermee verzameld worden. 

Dit project is een samenwerking tussen Provincie Flevoland, RIVM, TNO, GGD Flevoland, Natuur en Milieufederatie Flevoland, Gemeente Almere, Gemeente Lelystad, Gemeente Dronten, Gemeente Noordoostpolder, Gemeente Zeewolde, Gemeente Urk en Provincie Zuid-Holland.

Het doel van het Luchtmeetnet Flevoland is om samen met Flevolanders de concentraties fijnstof op adres niveau in kaart te gaan brengen. Dit gaan we doen door 200 fijnstofmeters te verspreiden onder enthousiaste Flevolanders die willen helpen bij het kaart brengen van fijnstof in hun buurt. 

Op dit moment staan er twee officiële fijnstofmeetstations van het RIVM in heel Flevoland, daarnaast zijn er een aantal burgers die zelf fijnstof meten. Toch blijft Flevoland nog een blinde vlek. Het Luchtmeetnet Flevoland gaat dat veranderen! Door fijnstofconcentraties op adresniveau te meten met meer dan 200 fijnstofmeters.  De meetgegevens uit deze fijnstofmeters voeden de modellen van kennispartners RIVM en TNO. 

De fijnstofmeters komen te hangen door heel Flevoland. Het doel is om de meters gelijk te verdelen over de hele provincie. Hierdoor kunnen we een beeld krijgen van fijnstofconcentraties in de hele provincie. De keuze voor de verdeling is gedaan in samenspraak met de Inwoners Adviesgroep.

Vanwege het grote aantal aanmeldingen en het beperkt aantal fijnstofmeters dat we hebben moeten we helaas een hoop mensen teleurstellen. Wij vragen hiervoor uw begrip en hopen dat u het project met interesse zult blijven volgen.